IT-beheer in de cloud

Steeds meer IT-diensten ‘verdwijnen’ naar de cloud in de vorm van applicaties of infrastructuur die als dienst wordt afgenomen bij Microsoft en anderen. Deze cloud-partijen nemen het technisch beheer over. Werkzaamheden die een IT-afdeling vroeger zelf moest doen, danwel werden uitbesteed, verdwijnen dus deels. Maar is er dan helemaal geen technisch beheer meer nodig?

Bij cloud wordt een dienst afgenomen. Afhankelijk van het ‘type’ cloud is dit een complete applicatie (SAAS), zoals SharePoint en Exchange in Office 365, of ‘slechts’ de infrastructuur (IAAS), zoals een Windows Server in Microsoft Azure. Het type cloud dienst dat wordt afgenomen bepaald dan ook in belangrijke mate hoeveel technisch beheer op de omgeving nodig is. Hoewel de servers bij IAAS beschikbaar gesteld worden en derhalve voor een belangrijk deel de werkzaamheden komen te vervallen, is het beheer van de server zelf nog steeds noodzakelijk. Bij SAAS ligt dit echter anders.

Technisch beheer verandert maar komt niet te vervallen

“Het technisch beheer van applicaties die worden afgenomen vanuit de cloud ligt grotendeels bij de leverancier van de cloud-applicaties.”, aldus Evert Zaal, Service Delivery Manager bij Wortell. “De cloud-leverancier is op basis van de aangeboden SLA verantwoordelijk voor een specifieke uptime en het ervoor zorgen dat de applicaties geüpdatet en beschikbaar blijven. Ook zijn deze leveranciers verantwoordelijk voor de technische inrichting.”

Toch ziet Evert Zaal dat er nog veel werk over blijft voor de IT-afdeling. “Een cloud-applicatie staat zelden op zichzelf. Veelal liggen er relaties met andere software-producten. Voor Office 365 is dit bijvoorbeeld de Active Directory. Deze relaties moeten onderhouden worden.” Niet alleen verbindingen met andere systemen dienen onderhouden te worden. Harm-Jan van Tiel, Lead Service Engineer, vertelt: “Hoewel cloud applicaties na een initiële inrichting en migratie direct gebruikt kunnen worden, zijn er veel instellingen die gedaan kunnen worden. In Exchange Online kunnen organisaties vaak vele tientallen instellingen doen waar de gebruikers direct baat bij hebben, een voorbeeld daarvan is het automatisch archiveren van e-mail.”

Cloud Dependancy Mapping

Een belangrijk instrument om in kaart te brengen welke koppelingen er met andere systemen zijn is de Cloud Dependancy Mapping ofwel een afhankelijkhedenmatrix. Rick Slager, architect: “Zo’n matrix geeft aan welke cloud-systemen er gebruikt worden en hoe die in relatie staan tot andere systemen. Ook maakt het inzichtelijk wat er gebeurt als één van de onderdelen uit de keten het begeeft. Stopt je Active Directory met werken en gebruik je ADFS om in te loggen op je Office 365 omgeving dan kunnen gebruikers bijvoorbeeld niet meer inloggen.”

Het overzicht geeft niet alleen aan wat de afhankelijkheden zijn, ook waar de mogelijke risico’s liggen, de verantwoordelijke personen en wat de mogelijke acties zijn bij problemen. “Het samen met de architecten van onze relaties samenstellen van zo’n Cloud Dependancy Mapping werkt vaak heel verhelderend. Veelal wordt opeens inzichtelijk waar de mogelijke zwakke plekken liggen."

Kostenvoordelen

Eén van de redenen die organisaties kiezen om naar de cloud te gaan is het behalen van kostenvoordelen. De vraag kan dan ook gesteld worden of er nog wel kostenvoordelen te behalen zijn indien het technisch beheer gewoon nog gedaan moet worden. “Hoewel op cloud omgevingen nog steeds technisch beheer gedaan moet worden, verandert de aard van het beheer”, aldus Danny Burlage, Technisch Directeur en Microsoft Office 365 MVP bij Wortell. “IT-afdelingen kunnen zich concentreren op innovatie en nieuwe bedrijfsscenario’s en hoeven zich minder zorgen te maken over de basistaken zoals het beschikbaar houden van basale IT-diensten zoals e-mail.”

Kostenvoordelen kunnen doorgaans nog steeds behaald worden. Hoewel puur de licenties veelal duurder uitvallen is bijvoorbeeld de onderliggende hardware inbegrepen. Ook hoeft niet meer eens per paar jaar een migratie uitgevoerd te worden omdat o.a. Microsoft het platform op de laatste versie houdt.

Cloud Service Management

Bij clouddiensten zit vaak een uitgebreide SLA. Waarom is het dan nog steeds van belang Service Management en beheer uit te voeren? Evert Zaal: “Wij voeren voor onze relaties het beheer van cloud-omgevingen uit. Dit is niet alleen het contractbeheer en oplossen van eventuele incidenten in de cloud, ook gaat het om de koppelingen met lokale systemen en andere afhankelijkheden. Daarnaast merken we dat er toch nog wel veel instellingen gedaan moeten worden in de cloud. Ook die taak nemen we veelal over. Organisaties kunnen dat natuurlijk zelf doen, het is echter iets waarop wij ons op gericht hebben. Iets waar we doordat we meer dan 200.000 gebruikers naar Office 365 hebben gemigreerd in hebben gespecialiseerd.”